“Shumë të krishterë morrën në mbrojtje çamërit. Ne bëjmë shumë gabim kur themi ‘na vrau greku, na vranë grekërit’. Ne nuk na vrau apo shkatërroi greku. Ne na shkëtërroi politika”, tha kështu historian çam gjatë një rrëfimi në “Refleksione” në ABC News.
Për herë të pare pra, një çam ka sjellë në vëmendje atë që deri më sot nuk është cekur sa i përket sagës tragjike të përzënies së dhunshme nga trojet dhe shtëpitë e tyre; atë se si ka reaguar popullsia minoritare, pasi rrugëtimi i tyre në Shqipëri, sapo kanë kaluar kufirin, ka qenë pikërisht dhe mes popullsisë greke këndej kufirit.
Hajredin Isufi që foli për këtë, solli dy shembuj se si minoritarët u ishin bërë ndihmëtarë çamëve. Ai solli rastin e Sopikut, zona e Livadhjasë, afër Konispolit, kur tha: “Më kujtohet një rast, ka qenë natë e ftohtë dimri. Na zuri shiu e breshëri poshtë fshatit Sopik.
Kanë ardhur të krishterët e Sopikut, na kanë marrë, na kanë çuar në shtëpi, na hapën dyert dhe na mblodhën rreth votrës.
Na kanë mbajtur me ushqim tre apo katër ditë. Minoritarët kanë tregua mirësi dhe përzemërsi të jashtëzakonshme”.
Më pas, historian çam solli rastin e Leftehorit mbi Delvinë, fshat i origjinës së Panajot Panos.
“Një ditë prej ditësh, prifti i fshatit, mblodhi të krishterët dhe u tha: ‘Janë të pafajshëm, janë muhaxhirë, janë pa strehë, kemi detyrë t’i ndihmojmë. Janë vëllezërit tanë, janë të Zotit!”. /tesheshi.com/
