“Djajtë” e Tasmanisë, siç quhet një specie gjitarësh, u kthyen në shkretëtirën kontinentale australiane 3,000 vjet pasi këto “qënie të ashpra” u shfarosën atje.
Konservatorët e quajnë këtë një hap historik.
Disa grupe australiane për mbrojtjen e kafshëve kanë kthyer 26 grabitqarë në një zonë të rrethuar prej 400 hektarësh në Barrington Tops, rreth 3.5 orë me makinë në veri të Sidneit.
Tim Faulkner, president i njërës prej tyre, thotë se ky është hapi i parë në një projekt që kujton kthimin e ujqërve në Parkun Kombëtar të Yellowstone të Amerikës në fund të shekullit të kaluar.
Pas 16 vitesh punë dhe një programi të përpiktë të mbarështimit dhe rritjes, Faulkner thotë se është “mahnitëse dhe surrealiste” që ata kanë pasur sukses.
“Djajtë” e Tasmanisë, me peshë deri në një maksimum prej tetë kilogramësh, kanë mbetur në natyrë vetëm në ishullin Tasmania, ku kanë mbetur vetëm rreth 25,000 sosh.
Ata e morën emrin nga ai ishull dhe nga gjëmimi shumë i fortë, nofulla e fortë dhe egërsia me të cilën hyjnë në luftë.
Autoritetet thonë se ato nuk janë të rrezikshme për njerëzit dhe bagëtinë, por e mbrojnë veten ashpër nëse sulmohen dhe mund të shkaktojnë dëmtime serioze.
Ata janë gjithashtu një specie e rrezikuar në Tasmani sepse popullsia e tyre është shkatërruar nga një sëmundje e rëndë infektive në dekadat e fundit, dhe në kontinent ata mendohet se janë shfarosur nga tufat e dingos, qenve të egër australianë rreth 3,000 vjet më parë.
Faulkner shpreson se në planin afatgjatë ai do të jetë në gjendje të rikthejë një popullsi mjaft të madhe të “djajve” në mënyrë që mbijetesa e tyre të mos rrezikohet.
“Ato janë zgjidhja e vetme natyrore për të kontrolluar popullatën e dhelprave dhe maceve, dy kafshët përgjegjëse për zhdukjen e gati 40 specieve të gjitarëve në Australi,” shtoi ai.
Për fillestarët, një hapësirë e rrethuar dhe e kontrolluar në natyrë duhet t’i mbrojë ata nga makinat, zjarret dhe sa më shumë që të jetë e mundur nga barërat e këqija helmuese dhe çdo gjë tjetër që mund t’i dëmtojë ata.
“Ne i lëmë ‘djajtë’ e rinj dhe të shëndetshëm të shkojnë, i lëmë në mjedisin më të mirë dhe shpresojmë që të vendosen, të gjejnë territorin e tyre dhe të fillojnë të shumohen”, tha ai.
Plani është që të lejojë rreth dyzet të tjerë në të njëjtën zonë në dy vitet e ardhshme, dhe mbrojtësit shpresojnë që një ditë të jenë në gjendje ta bëjnë këtë edhe në zona të patrajtuara. /tesheshi.com/
