Pavel Cechal beson se kompania çeke për të cilën ai punon mund të gjenerojë lehtësisht më shumë biznes për prodhimin e motorëve të raketave dhe dronëve nëse dyfishon fuqinë punëtore, por nuk mund të gjejë staf, shkruan Reuters.
Agjencia britanike e lajmeve thotë se problemi i Cechal është i përbashkët për shumë kompani mbrojtëse në Evropë, ku qeveritë po rrisin shpenzimet për municione, tanke dhe armë të tjera në përgjigje të paralajmërimeve të Presidentit të SHBA-së Donald Trump se ato nuk duhet të mbështeten aq shumë te Uashingtoni.
Cechal është nënkryetar i operacioneve në PBS Group, fabrika e prodhimit e të cilit në Velka Bites, dy orë larg me makinë nga Praga, punëson 800 persona – dhe po kërkon më shumë.
“Nëse do të ishin të disponueshëm në tregun e punës, do t’i punësonim shumicën e tyre menjëherë. Ne kemi punën për këtë”, tha ai për Reuters, duke shtuar se kompania i rriti pagat me tetë përqind vitin e kaluar dhe planifikon një rritje tjetër prej 10 përqind në vitin 2025 për të tërhequr punëtorë cilësorë.
“Tani po punësojmë në të gjitha nivelet e kompanisë.”
Rekrutimi në shkolla
Ndërsa buxheti i mbrojtjes prej 800 miliardë eurosh i bllokut evropian pritet të krijojë qindra mijëra vende pune gjatë dekadës së ardhshme, ekziston një kërkesë e lartë për specialistë të inteligjencës artificiale, përpunues të të dhënave, si dhe saldatorë dhe mekanikë.
Agjencia britanike kontaktoi më shumë se një duzinë kompanish, rekrutuesish dhe punëtorësh, të cilët thanë se përveç rritjes së pagave dhe përfitimeve, prodhuesit e armëve po “vjedhin” njerëz nga sektorë të tjerë dhe po kërkojnë punëtorë potencialë midis nxënësve dhe studentëve vendas.
Grupi PBS ka shkuar një hap më tej sesa bashkëpunimi me shkollat dhe universitetet, thotë Milan Macholan, Drejtor Ekzekutiv i fabrikës së prodhimit Velka Bites: “Ne gjithashtu kemi nisur shkollën tonë të trajnimit ku krijojmë punonjësit tanë.”
Që nga fillimi i pushtimit rus të Ukrainës në vitin 2022, 78 përqind e shpenzimeve ushtarake të Bashkimit Evropian kanë shkuar jashtë bllokut, me Shtetet e Bashkuara që marrin vetëm 63 përqind të tyre, tregojnë të dhënat e Komisionit Evropian, pjesërisht sepse sektori evropian i mbrojtjes është i fragmentuar midis shteteve.
Bashkimi Evropian planifikon të zhvendosë një pjesë të madhe të këtyre porosive në Evropë dhe shpreson që një strategji e re trajnimi dhe punësimi do të ndihmojë në plotësimin e boshllëqeve në personelin e mbrojtjes. Ndërkohë, në Rusi, punësimi në sektorin e mirëfinancuar të armëve po krijon mungesa të fuqisë punëtore edhe në vende të tjera.
Shqetësim për konkurrencën
Kompania franko-gjermane KNDS, e cila prodhon obusin vetëlëvizës CAESAR që përdoret në Ukrainë, ka zgjeruar ndërrimet në vendin kryesor të prodhimit të kompanisë në Bourges (Franca qendrore) dhe po rrit fuqinë punëtore me 50 përqind çdo vit.
Rekrutimi mbetet një çështje kyçe, thotë Nicolas Chamussy, Drejtor Ekzekutiv i KNDS France, duke shtuar se ekziston një kufi se sa mund të rrisin pagat.
“Mos harroni se jemi në një ekonomi në gjendje lufte, por jemi edhe në një luftë ekonomike. Nëse pagat tona rriten në mënyrë të pakontrollueshme, do të jemi më pak konkurrues”, shtoi ai.
Ekspertët e inteligjencës artificiale që mund të zhvillojnë sisteme autonome armësh, si dhe njerëzit me ekspertizë në produktet e prodhuara në sasi të vogla, janë veçanërisht të kërkuar, thanë burime të industrisë.
“Ne nuk do ta prodhojmë CESARI-n në të njëjtën mënyrë si Peugeot 308. Duhet të zotërohen njohuri shumë, shumë specifike që kërkojnë aftësi shumë specifike, të cilat janë të rralla në tregun e punës“, tha zëdhënësi i KNDS, Gabriel Massoni.
Rritja e shpenzimeve të mbrojtjes në tre përqind të PBB-së nga objektivi aktual i NATO-s prej dy përqind do të kërkonte deri në 760,000 punëtorë të rinj të kualifikuar në Evropë, tha firma konsulente Kearney në një raport të kohëve të fundit.
“Pavarësia e politikave të mbrojtjes në Evropë do të ishte e mundur vetëm nëse pjesa lokale e shpenzimeve të mbrojtjes do të rritej në mënyrë dramatike, gjë që nga ana tjetër mund të përkeqësonte më tej mungesat e personelit”, shkroi në raport partneri i Kearney, Guido Hertel.
Nga inxhinier në saldator
Kompania gjermane Rheinmetall, prodhuesi më i madh i municioneve në Evropë, planifikon të rrisë fuqinë punëtore me afërsisht 29 përqind, ose deri në 9,000, deri në vitin 2028, kryesisht me inxhinierë, saldatorë dhe teknikë elektronikë, thanë ata për Reuters.
Ndërtuesi i nëndetëseve dhe fregatave Thyssenkrupp Marine Systems po kërkon deri në 1,500 punëtorë për kantierin e saj detar në Wismar, Gjermania veriore. Ata kërkojnë panaire pune, por pohojnë se mungesa e ekspertëve STEM të trajnuar në matematikë, IT ose shkenca natyrore është një sfidë e madhe, një mendim i ndarë nga kompania italiane Leonardo.
“Në të kaluarën, fakti që ofronim kontrata të sigurta dhe cilësore ishte i mjaftueshëm për të garantuar lidershipin tonë, por sot të rinjtë preferojnë sektorë të tjerë në vend të industrisë”, tha kompania e aviacionit dhe mbrojtjes, e cila po i drejtohet universiteteve dhe shkollave teknike për bashkëpunim.
Godefroy Jordan, Drejtor Ekzekutiv i agjencisë së rekrutimit Headhunting Factory me seli në Paris, specializohet në gjetjen e mekanikëve, inxhinierëve të sistemeve dhe teknikëve për disa nga 4,000 furnizuesit e vegjël dhe të mesëm të industrisë së mbrojtjes në Francë.
“Njerëzit që po synojmë janë në vende pune ku nuk kanë qenë kurrë të dëshiruara, ata as nuk kanë një CV”, tha Jordan për Reuters. “Kur i telefonojmë, ata mendojnë se është një mashtrim.”
“Ky nuk është një problem financiar; është një problem i burimeve njerëzore sepse mungojnë aftësitë e nevojshme”, shtoi ai.
Kërkesa në industrinë e automobilave
Emrullah Karaca, i cili punoi për 25 vjet në fabrikën e gomave të makinave Continental në Gifhorn, e cila së shpejti do të mbyllet, po shqyrton mundësinë e transferimit në Rheinmetall, e cila drejton një fabrikë rreth 50 kilometra në veri.
Por babai i tre fëmijëve, i cili është trajnuar si operator makinerish i specializuar në përpunimin e plastikës, shqyrtoi mundësi të tjera pa udhëtimin tre-orësh.
“Për njëzet e pesë vjet pata luksin … të shkoja në punë brenda pesë minutash”, tha ai.
Problemet e industrisë së automobilave e kanë ndihmuar prodhuesin çek të municioneve dhe granatave STV Group të punësojë disa nga më shumë se 200 personat që planifikon të punësojë në uzinën e tij në Vysoký Myt, 155 km nga Praga, deri në mesin e vitit të ardhshëm, thotë presidenti i saj David Hac.
“Duke pasur parasysh situatën në përkeqësim në industrinë e automobilave, tani jemi, për herë të parë pas një kohe të gjatë, në një situatë ku mund të zgjedhim pak midis njerëzve.”
Oliver Doerre, drejtor ekzekutiv i prodhuesit gjerman të sensorëve dhe radarëve Hensoldt, i tha Reuters se kompania i mirëpriti ish-punonjësit në industrinë e automobilave sepse ata ishin mësuar me prodhimin “pikërisht në kohë”.
“Këtu shpresojmë të fitojmë ekspertizë që do të na mbështesë në këtë rrugë drejt prodhimit serial, drejt rritjes së prodhimit”, tha ai. /tesheshi.com/
