Kur astronautët Sunny Williams dhe Butch Wilmore iu afruan Stacionit Ndërkombëtar Hapësinor (ISS) në verën e vitit 2024 në kapsulën Starliner të Boeing dhe me shtytës problematikë, ata e dinin se nëse nuk arrinin të arrinin në stacion, mund të mos ishin kurrë në gjendje të ktheheshin në Tokë.
“Ishte e nevojshme të lidheshim,” i tha Wilmore BBC-së, dy muaj pas kthimit të tyre të suksesshëm në Tokë. “Nëse nuk ia dilnim, nuk e dinim nëse do të ishim në gjendje të ktheheshim.”
Nga një mision tetë-ditor në një aventurë nëntë-mujore
Misioni i tyre ishte projektuar të zgjaste vetëm tetë ditë. Në vend të kësaj, ata qëndruan në hapësirë për nëntë muaj. Momentet e para dramatike u zhvilluan gjatë afrimit të tyre në stacion, kur shtytësit e Starliner dështuan. Me mbështetjen e qendrës së kontrollit në Tokë, ata më në fund arritën t’i rinisnin ato dhe të ankoroheshin në mënyrë të sigurt.
Mendimi se mund të mos e shihnin më kurrë Tokën u kaloi në mendje. Por askush nuk shprehu hapur frikë. “Ne jemi të trajnuar për të ecur përpara me zgjidhjen e problemeve”, tha Williams. “E kuptoni se ku po çojnë të gjitha këto dështime, por në të njëjtën kohë mendoni, ‘Çfarë kemi? Çfarë mund të bëjmë?'”
Misioni i tyre ishte fluturimi i parë provë me ekuipazh i Starliner, një anije kozmike e zhvilluar nga Boeing. Megjithatë, dështimet e përsëritura teknike e çuan NASA-n në përfundimin se kthimi në të njëjtën anije kozmike do të ishte shumë i rrezikshëm. Kështu që, ata vendosën të ktheheshin në një kapsulë SpaceX.
Boeing këmbënguli se Starliner ishte i sigurt dhe në fund u justifikua kur anija kozmike u kthye në mënyrë të sigurt në Tokë pa ekuipazh në shtator 2024. Astronautët më në fund zbarkuan më 18 mars 2025, pas shumë muajsh eksperimentesh në ISS.
Në fakt, aventura e tyre mori edhe një kthesë politike kur Presidenti i SHBA-së Donald Trump fajësoi paraardhësin e tij, Joe Biden, duke e akuzuar atë se “i kishte lënë ata në hapësirë”. Megjithatë, të dy astronautët mbajtën distancën. “Nuk mund të komentojmë për këto gjëra,” tha Wilmore. “Fluturimi hapësinor njerëzor është jashtëzakonisht sfidues.”
Dy muaj pas kthimit në Tokë, të dy astronautët thonë se ndihen shumë mirë dhe janë në formë të shkëlqyer, falë stërvitjes së tyre në zero gravitet. “Fjalë për fjalë u ktheva më i fortë se kurrë në jetën time,” tha ai. Williams u pajtua, megjithëse ajo pranoi se kthimi në gravitetin e Tokës ishte i dhimbshëm.
Që nga kthimi i tyre, ata kanë punuar ngushtë me NASA-n dhe Boeing për të zgjidhur problemet teknike të Starliner. Ata mbeten optimistë për të ardhmen e anijes kozmike dhe thonë se janë gati ta fluturojnë përsëri.
“Është një mjet shumë i aftë,” tha Williams. “Ka karakteristika unike që do të jenë jashtëzakonisht të dobishme për astronautët e ardhshëm.” /tesheshi.com/
