Ndërsa presidenti amerikan Donald Trump njoftoi një marrëveshje armëpushimi midis Iranit dhe Izraelit, Katari ndërhyri dhe e bindi regjimin iranian të binte dakord për një armëpushim pas ditësh tensionesh që e mbajtën Lindjen e Mesme në prag të tensionit.
Kryeministri i Katarit, Sheiku Mohammed bin Abdulrahman Al Thani, thuhet se foli me zyrtarë iranianë dhe siguroi një armëpushim pasi Donald Trump i kërkoi ndihmë emirit.
Gjatë telefonatës, Donald Trump e informoi emirin e Katarit se Izraeli kishte rënë dakord për një armëpushim dhe e nxiti atë të ndihmonte në angazhimin e Iranit. Irani u pajtua.
Biseda e nivelit të lartë ndodhi disa orë pasi Irani sulmoi objektet ushtarake amerikane në Katar dhe Irak më herët të hënën, në hakmarrje për veprimin ushtarak amerikan në tre objekte bërthamore iraniane.
Zëvendëspresidenti i SHBA-së JD Vance, Sekretari i Shtetit Marco Rubio dhe diplomati Steven Witkoff kanë zhvilluar gjithashtu telefonata të drejtpërdrejta dhe të tërthorta me iranianët për të ndërmjetësuar paqen, tha një zyrtar tjetër i Shtëpisë së Bardhë për NYT.
Megjithatë, ministri i Jashtëm iranian Abbas Araghchi tha se “nuk kishte marrëveshje” dhe sugjeroi që Irani do të ndalej vetëm nëse Izraeli ndalonte “agresionin e tij të paligjshëm kundër popullit iranian”.
Herët në mëngjes të martën, Donald Trump njoftoi në një postim në Truth Social se Izraeli dhe Irani kishin rënë dakord për një armëpushim “të plotë dhe total”.
“URIME TË GJITHËVE! Izraeli dhe Irani kanë rënë dakord plotësisht për një armëpushim të plotë dhe absolut (përafërsisht në 6 orë nga tani, kur Izraeli dhe Irani të zvogëlojnë misionet e tyre aktuale, përfundimtare!) për 12 orë, në të cilën pikë lufta do të konsiderohet e MBARUAR!” shkroi Donald Trump.
Donald Trump tha se Irani do të iniciojë armëpushimin i pari, i ndjekur nga Izraeli, duke rezultuar në një ndërprerje të plotë të armiqësive për 24 orët e ardhshme. Ai gjithashtu u bëri thirrje të dy vendeve të qëndrojnë “të qeta dhe të respektueshme” gjatë periudhave të armëpushimit që mbivendosen.
“Zyrtarisht, Irani do të fillojë një armëpushim, dhe pas 12 orësh Izraeli do të fillojë një armëpushim, dhe pas 24 orësh bota do të mirëpresë FUNDIN zyrtar të LUFTËS DYMBËDHJETË DITËSHE. Gjatë çdo armëpushimi, pala tjetër do të mbetet PAQËSORE dhe RESPEKTUESE”, tha ai.
A do të mbajë armëpushimi?
Para se të fillonte armëpushimi, pati një shkëmbim zjarri midis Iranit dhe Izraelit, pas të cilit katër persona u vranë dhe dhjetëra të tjerë u plagosën në qytetin izraelit të Beershebas.
Izraeli iu përgjigj Iranit, duke vrarë rreth 16 fëmijë dhe gra, kryesisht.
Një gjë është e sigurt – armëpushimi vjen në një kohë spekulimesh në rritje në shoqërinë izraelite se lufta ka mbaruar dhe është koha për të filluar “rindërtimin e shtetit”.
Irani ishte gjithashtu i prirur ndaj armëpushimit sepse ishte në një gjendje seriozisht të dobësuar. Iranianët janë përballur me bombardime izraelite të vendeve bërthamore dhe ushtarake për ditë të tëra, si dhe vrasje të synuara të shkencëtarëve të lartë bërthamorë dhe komandantëve të sigurisë.
Më herët të hënën, tre zyrtarë izraelitë thanë se qeveria e tyre donte ta përfundonte fushatën e saj në Iran së shpejti dhe se ata ia kishin përcjellë mesazhin Shteteve të Bashkuara, por kjo shumë do të varej nga Teherani.
“Tani që Trump ka shpallur ‘paqen botërore’, do të jetë e vështirë për Netanyahu-n ta kundërshtojë publikisht atë”, tha Laura Blumenfeld, një eksperte e Lindjes së Mesme në Shkollën Johns Hopkins të Studimeve të Avancuara Ndërkombëtare në Uashington.
Por armëpushimi është në “duart” e lëvizjeve të pamatura të Trump-it.
Nëse Trump mund ta qetësojë konfliktin Izrael-Iran, ai mund të jetë në gjendje të shuajë stuhinë e kritikave nga demokratët e Kongresit dhe të qetësojë krahun anti-ndërhyrës të bazës së tij republikane MAGA për bombardimet që kundërshtuan premtimet e tij të fushatës.
Kjo gjithashtu do t’i lejonte atij të ripërqendrohej në prioritetet e politikave si deportimi i emigrantëve pa dokumente dhe zhvillimi i një lufte tarifore kundër partnerëve tregtarë.
Por Trump dhe ndihmësit e tij nuk do të jenë në gjendje ta injorojnë Iranin dhe çështjet e mbetura që ai ngre.
“A mund të mbijetojë armëpushimi?”, pyeti Dennis Ross, një ish-negociator i Lindjes së Mesme për administratat republikane dhe demokratike. “Po, iranianët kanë nevojë për të, dhe izraelitët kryesisht kanë vepruar kundër listës së objektivave.” /tesheshi.com/
