Udhëheqësit e Bashkimit Evropian këtë javë e ashpërsuan qëndrimin e tyre ndaj Izraelit pas bombardimeve të reja vdekjeprurëse në Rripin e Gazës, duke i quajtur ato “të papranueshme” dhe “të neveritshme”, por ndikimi konkret i ndryshimit në retorikë mbetet për t’u parë, shkroi Agence France-Presse të mërkurën.
Gjermania, një nga aleatët më të ngushtë të Izraelit, ka shprehur moskuptimin e saj për bombardimin e një shkolle në Gaza që vrau 33 persona, përfshirë shumë fëmijë.
“Sinqerisht nuk e kuptoj se çfarë po bën ushtria izraelite aktualisht në Rripin e Gazës dhe nuk e shoh se cili është qëllimi i veprimeve të saj kundër popullsisë civile në këtë mënyrë,” tha kancelari Friedrich Merz të hënën, duke kërcënuar për herë të parë të tërheqë mbështetjen për kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu.
Të martën, Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen dënoi gjithashtu sjelljen e Izraelit në luftë, duke thënë se “intensifikimi i operacioneve ushtarake izraelite në Gaza, duke synuar infrastrukturën civile, duke përfshirë një shkollë që shërben si strehë për familjet palestineze të zhvendosura, dhe duke shkaktuar vdekjen e civilëve, përfshirë fëmijët, është i neveritshëm”.
Kjo retorikë “e fortë dhe e re”, sipas një diplomati, vjen nga një politikan i cili ishte ndër të parët që shprehu solidaritet me Izraelin pas sulmit të Hamasit më 7 tetor 2023.
“Merz ka shtyrë kufijtë” në Bruksel, sipas një zyrtari tjetër evropian.
“Ka pasur një ndryshim shumë të dukshëm në javët e fundit”, analizoi në një podcast Julien Barnes-Dacey i grupit të ekspertëve të Këshillit Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë, duke vlerësuar se këto zhvillime pasqyrojnë “një ndryshim të thellë në opinionin publik evropian”.
Por mbetet pyetja se si ky ndryshim toni do të përkthehet në veprime konkrete.
BE e ndarë
Gjermania, furnizuesi kryesor i armëve të Izraelit pas Shteteve të Bashkuara, këtë javë hodhi poshtë thirrjet për të ndaluar shitjen.
Por të martën, ministri i saj i jashtëm nuk e fshehu zhgënjimin e tij, duke theksuar se disa kufij nuk duhen kaluar.
“Ne mbrojmë të drejtën ndërkombëtare humanitare kudo,” tha Johann Wadephul. “Nëse shohim shkelje, sigurisht që do të reagojmë dhe nuk do të furnizojmë armë që mund të çojnë në shkelje të mëtejshme.”
Berlini ishte ndër kryeqytetet evropiane që kundërshtoi kërkesën e Brukselit javën e kaluar për të rishikuar Marrëveshjen e Asociimit Bashkimi Evropian-Izrael. Kërkesa u lançua nga shefja e politikës së jashtme të BE-së Kaja Kallas.
Komisioni Evropian nisi këtë proces shqyrtimi për të kontrolluar nëse Izraeli po respekton të drejtat e njeriut dhe parimet demokratike, në përputhje me Nenin 2 të marrëveshjes.
“Mendoj se është e parakohshme të thuhet se ka pasur një ndryshim në politikë, sepse një shqyrtim është vetëm një shqyrtim. Ajo që është e rëndësishme është veprimi,” thekson Kristina Kausch e Fondit Gjerman Marshall, një organizatë kërkimore me seli në Bruksel.
Ndryshimi i tonit ndaj Izraelit
Disa vende të BE-së, përfshirë Belgjikën, Irlandën dhe Spanjën, kanë bërë thirrje për një politikë më të ashpër evropiane ndaj Izraelit për muaj të tërë.
“Mendimi im personal është se kjo po i ngjan gjithnjë e më shumë gjenocidit. Nuk e di se çfarë tmerresh të tjera duhet të ndodhin para se të guxojmë ta përdorim atë fjalë”, tha ministri i Jashtëm belg Maxime Prevot.
Akuzat për “gjenocid” të Izraelit kundër palestinezëve po shumëfishohen, të bëra nga OKB-ja, grupet e të drejtave të njeriut, një numër në rritje vendesh, yje filmash dhe, të martën, nga rreth 300 shkrimtarë francezë, përfshirë dy laureatë të Çmimit Nobel.
Një shprehje konkrete e këtij ndryshimi toni mund të jetë njohja e Palestinës si shtet, të cilën Franca po e shqyrton, veçanërisht përpara konferencës ndërkombëtare të OKB-së të planifikuar për në qershor.
“A do të ketë kjo një ndikim të menjëhershëm? Ndoshta jo, por mendoj se do të ketë një ndikim nëse Izraeli e di se nuk e ka më lirinë që e kishte për kaq kohë”, përfundon Julien Barnes-Dacey. /tesheshi.com/
