Në historinë e njerëzimit, ka njerëz, heroizmi i të cilëve nuk vjen me bujë apo njohje, por mbetet i fshehur në heshtje – derisa e vërteta të gjejë rrugën e saj drejt dritës.
Një hero i tillë ishte Nicholas Winton, një humanitar britanik i cili, në vitin 1939, në prag të Luftës së Dytë Botërore, shpëtoi 669 fëmijë hebrenj nga Çekosllovakia e pushtuar.
Atëherë, një agjent i ri burse, Winton shtyu pushimet e Krishtlindjeve për të shkuar në Pragë, ku, me ndihmën e një grushti vullnetarësh, organizoi një shpëtim dramatik të fëmijëve. Ai u siguroi atyre dokumente të falsifikuara, gjeti familje në Britaninë e Madhe që ishin të gatshme t’i pranonin dhe organizoi trenat që i transportuan ata nga kthetrat e së keqes naziste në një vend të sigurt.
Ai i bëri të gjitha këto në heshtje, pa dëshirë për famë apo njohje. Për vite me radhë, askush nuk e dinte për bëmën e tij – madje as gruaja e tij, derisa në vitin 1988 ajo gjeti një kuti me dokumente, fotografi dhe lista fëmijësh. Pastaj e vërteta doli në sipërfaqe dhe preku zemrat anembanë botës.
Një moment i paharrueshëm në shfaqje
Në shfaqjen britanike “That’s Life!”, viti 1988, ndodhi një nga momentet më prekëse të televizionit. Winton ishte ulur në audiencë, i ftuar me pretekstin se po merrte pjesë në një shfaqje bamirësie. Ai nuk e dinte se çfarë e priste.
Prezantuesi filloi historinë e një heroi misterioz i cili, pak para se të fillonte lufta, organizoi shpëtimin e qindra fëmijëve. Pastaj ajo iu drejtua Winton-it dhe e pyeti: “A je ndoshta ulur pranë dikujt të cilit ia detyron jetën?”
Pastaj, një nga një, të gjithë njerëzit përreth tij u ngritën në këmbë. Këta ishin ata që ai shpëtoi – tani të rritur, me familjet e tyre, jetën e tyre, falë guximit të tij. Winton, dukshëm i tronditur, me lot në sy, kthehet dhe shikon përreth. Ishte hera e parë që ai kishte parë shumë prej tyre në pesëdhjetë vjet.
Trashëgimia e një heroi të heshtur
Nicholas Winton vdiq në vitin 2015, në moshën 106 vjeç. Për pjesën tjetër të jetës së tij, ai mbeti i përulur, duke refuzuar ta shihte veten si hero. Ai besonte se po bënte thjesht atë që ishte e drejtë. Por për qindra familjet që ekzistojnë sot falë tij – ai është më shumë se një hero. /tesheshi.com/
